Q1 Beleggingsadvies

De onderwerpen waarover het afgelopen kwartaal jurisprudentie is gepubliceerd op het gebied van beleggingsadvies zijn:

A. Waarschuwingsplicht

B. Daling waarde portefeuille, maar geen schade

A. Waarschuwingsplicht

Een beleggingsadviseur kan verplicht zijn om zijn klant te waarschuwen voor een scheefgroei in zijn beleggingsportefeuille. De rechtbank Amsterdam overweegt dat een standaardvermelding dat de portefeuille niet voldoet aan de overeengekomen verdeling op rapportages die de klant ontvangt daarvoor niet voldoende zijn. De beleggingsadviseur kan verplicht zijn om indringender te waarschuwen voor het risico van de scheefgroei, waardoor de klant risicovoller heeft belegd dat hij wilde. Van de beleggingsadviseur kan zelfs worden verwacht dat hij dwingende adviezen geeft om de portefeuille in lijn te brengen met het risicoprofiel van de klant. Als de beleggingsadviseur dit niet doet, dan kan hij aansprakelijk zijn. Een deel van de schade kan dan voor rekening van de klant komen, omdat de klant naar aanleiding van de standaardwaarschuwingen op de rapportages zelf actie hadden moeten ondernemen (Rb. Amsterdam 25 november 2015 (gepubliceerd op 6 januari 2016), ECLI:NL:RBAMS:2015:9510 (X c.s./ABN AMRO Bank)).

Als een beleggingsadviseur adviseert over gecompliceerde, risicovolle financiële producten, dan rust op de beleggingsadviseur in de ogen van de rechtbank Zeeland-West-Brabant op hem een verdergaande zorgplicht dan wanneer de beleggingsadviseur adviseert over simpelere producten waarvan de risico’s voor een klant beter in te schatten zijn (Rb. Zeeland-West-Brabant 9 maart 2016 (gepubliceerd op 22 maart 2016), ECLI:NL:RBZWB:2016:1624). De beleggingsadviseur moet in ieder geval de risico’s noemen die zijn vermeld in een prospectus. Vervolgens moet de beleggingsadviseur zich ervan vergewissen dat de klant zijn daadwerkelijk van de risico’s bewust is (HR 14 augustus 2015, ECLI:NL:HR:2015:2191 (X/ABN AMRO Bank)). Het hof Den Haag overweegt dat een beleggingsadviseur niet kan volstaan met het verstrekken van een prospectus aan een klant, maar een afdoende uitleg moet geven van de risico’s en van de informatie die is vermeld in het prospectus (Hof Den Haag 9 juni 2015 (gepubliceerd op 19 januari 2016), ECLI:NL:GHDHA:2015:1283 (X c.s./Staalbankiers), r.o. 11). Uit overwegingen van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening volgt daarentegen dat een beleggingsadviseur ermee kan volstaan om een prospectus te verstrekken, waarin risico’s van de belegging zijn beschreven (Geschillencommissie Financiële Dienstverlening 25 februari 2016, nr. 2016-088 (X/ABN AMRO Bank), r.o. 4.7).

B. Daling waarde portefeuille, maar geen schade

Een klant die de waarde van zijn portefeuille ziet dalen, kan al snel denken dat de waardedaling is veroorzaakt door een fout van zijn beleggingsadviseur en dat de waardedaling kwalificeert als schade. Als goed gemotiveerd verweer wordt gevoerd tegen een dergelijke stelling van de klant, dan kan de klant van een koude kermis thuiskomen. Een waardedaling van de portefeuille staat namelijk niet gelijk aan schade. Een beleggingsadviseur die goede adviezen geeft, maar door een klant toch niet zijn verwachte rendement wordt behaald, dan is er geen sprake van aansprakelijkheid van de beleggingsadviseur (Geschillencommissie Financiële Dienstverlening 8 januari 2016, nr. 2016-015 (X/De Vermogensmeesters)). Hetzelfde geldt als de waardedaling van een portefeuille is veroorzaakt door daling van beurskoersen en onttrekkingen aan de beleggingsportefeuille door de klant, maar niet door onjuiste adviezen van de beleggingsadviseur (Rb. Oost-Brabant 10 februari 2016 (gepubliceerd op 12 februari 2016), ECLI:NL:RBOBR:2016:535 (X c.s./Van Lanschot Bankiers), r.o. 5.2).